Afbraak in het kort
De aardkorst wordt voortdurend afgebroken als gevolg van exogene processen (van buitenaf) zoals verwering, erosie en sedimentatie. Hierbij spelen wind, water en ijs een grote rol. De energie die nodig is voor de afbraak van gesteente is voornamelijk afkomstig uit de straling van de zon. Op een tijdsschaal van honderden miljoenen jaren kunnen gebergten volledig zijn verdwenen door fysische en chemische verweringsprocessen en daaropvolgende erosie van het losgekomen gesteente.
Exogene processen spelen zich af aan de oppervlakte van de aardkorst en verminderen het reliëf dat is ontstaan als gevolg van endogene processen (van binnenuit). De invloed van exogene processen op een bepaald gebied is in hoge mate afhankelijk van het klimaat.
Jonge en oude gebergten
Jonge gebergten zijn hoog en hebben steile hellingen, spitse bergtoppen en diepe dalen. De Matterhorn in de Zwitserse Alpen is een goed voorbeeld van een bergtop uit een jong gebergte. Jonge gebergten horen wat hoogte bertreft tot het hooggebergte (meer dan 1500m) en zijn meestal tientallen miljoenen jaren oud.
Oude gebergten hebben flauwe hellingen, afgeronde toppen en zijn lager. De Ardennen zijn al honderden miljoenen jaren oud en zijn daarmee een oud gebergte. Oude gebergten horen wat hoogte bertreft tot het heuvelland (200m-500m) of het middelgebergte (500m-1500m).
Jong en oud zeggen iets over de vorm van het gebergte, exogene krachten zorgen dus voor verschillen tussen jong en oud.
Oud
Jong
Tip: Gebruik Streetview (gele poppetje) om de Matterhorn in beeld te brengen
Oud